Codziennie w Polsce umierają 33 osoby na raka jelita grubego, a rocznie na nowotwór jelita grubego choruje około 18 tysięcy osób. To zaraz po raku płuca najczęściej spotykający ludzi nowotwór.
Rak jelita grubego może rozwijać się bezobjawowo nawet kilka lat, dlatego tak ważne są badania przesiewowe i wczesne wykrycie choroby.
Rak jelita grubego jest trzecim najczęściej występującym nowotworem u mężczyzn. Rozwija się z polipa – jego usunięcie to dosłownie kilka minut, które mogą uratować życie.
W Szpitalu Św. Rafała Pacjenci mogą wykonać bezpłatnie (w ramach NFZ) badanie kolonoskopii, w skład którego wchodzi:
znieczulenie ogólne
badanie histopatologiczne
konsultacja anestezjologiczna przed badaniem
Czym jest kolonoskopia?
Kolonoskopia to badanie jelita grubego – pozwala na uwidocznienie i dokładne obejrzenie śluzówki jelita (a także końcowego odcinka jelita krętego) w poszukiwaniu choroby. Warto podkreślić, że nadrzędnym celem tego badania jest usunięcie znalezionych polipów (często jednoczasowe), aby uniknąć rozwoju raka w przyszłości.
Jak się zapisać? Wymagane jest skierowane do Pracowni Endoskopii wystawione przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego – rodzinnego lub specjalistę.
Konieczny jest dopisek „w znieczuleniu ogólnym”.
Rejestracja:
bezpośrednio w Szpitalu, ul. Adama Bochenka 12, Kraków
od numerem telefonu: 12 629 88 00
Jak przygotować się do badania? Badanie kolonoskopowe, którego celem jest dokładne obejrzenie śluzówki jelita grubego, wymaga specjalnego przygotowania, które oczyści jelito. Właściwe przygotowanie rozpoczyna się na dzień przed badaniem i polega na wypiciu dużej ilości płynu oczyszczającego jelito.
Na każdym etapie nasi specjaliści instruują, służą radą i pomocą.
Całość badania trwa ok. 30 minut, a całkowity pobyt w szpitalu to tylko 1-2h. Jeśli zdecydujesz się na badanie kolonoskopii, koniecznie zabierz ze sobą osobę towarzyszącą!
Lek. med. Michał Paciorek jest absolwentem Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach – na co dzień pracuje jako rezydent w Oddziale Klinicznym Urologii i Urologii Onkologicznej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.
Zajmuje się ustalaniem diagnostyki oraz leczeniem chorób dróg moczowych. Doskonali także swoje umiejętności, zwłaszcza w dziedzinie urologii małoinwazyjnej i laparoskopowej.
Lek. med. Michał Paciorek zajmuje się leczeniem takich chorób jak:
Krwiomocz
Zaburzenia oddawania moczu
Zapalenie pęcherza moczowego
Wodonercze
Zapalenie najądrza i jądra
Stulejka
Wodniak jądra
Infekcje dróg moczowych
Rak jądra
Gruczolak prostaty
Nietrzymanie moczu
Rak pęcherza moczowego
Rak prostaty
Kamica moczowa
Choroby układu moczowego
Zapalenie prostaty
Częste oddawanie moczu
Choroby urologiczne
Rak gruczołu krokowego
Łagodny rozrost prostaty
Choroby męskich narządów płciowych
Kamica nerkowa
Przerost prostaty
Kolka nerkowa
Choroby nerek
Nowotwory układu moczowego
Rak prącia
Znajomość języków
Polski,
Angielski
W Szpitalu św. Rafała można zapisać się na prywatną wizytę u lek. med. Michała Paciorka – pierwsza wizyta trwa od 20 do 30 minut i obejmuje zebranie wywiadu, postawienie diagnozy i ew. leczenie zachowawcze lub zaplanowanie leczenia zabiegowego. Kolejne wizyty trwają do 20 minut.
21 kwietnia 2023 roku w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim w Krakowie odbyła się uroczystość wręczenia odznaczeń państwowych pracownikom Szpitali z terenu województwa małopolskiego, zasłużonym na rzecz ochrony i bezpieczeństwa zdrowia publicznego – w tym w szczególności zaangażowanych w walce z pandemią COVID-19.
Złote, Srebrne i Brązowe Krzyże Zasługi, Złote Medale za Długoletnią Służbę oraz Medale Stulecia Odzyskanej Niepodległości – łącznie 43 odznaczenia państwowe wręczył Łukasz Kmita – Wojewoda Małopolski, wszystkim tym, którzy stali na pierwszej linii frontu walki z niewidzialnym wrogiem.
Wśród odznaczonych osób, znaleźli się specjaliści ze Szpitala św. Rafała w Krakowie:
Pani Marta Borońska-Zwierczyk – Srebrny Krzyż Zasługi
Pan Jacek Jąkała – Srebrny Krzyż Zasługi
Pan Jarosław Pawlik – Srebrny Krzyż Zasługi
Pani Magdalena Sikorska – Srebrny Krzyż Zasługi
Pani Dorota Trzcionkowska – Brązowy Krzyż Zasługi
„Serdecznie gratulujemy wszystkim odznaczonym. Jednocześnie pragnę bardzo podziękować wszystkim pracownikom Grupy Scanmed za ciężką pracę i walkę o nasze zdrowie w okresie pandemii COVID-19” – powiedział Andrzej Podlipski, Prezes Scanmed S.A.
Z przyjemnością informujemy o sukcesie dr. n. med. Bartosza Godlewskiego, neurochirurga ze Szpitala Św. Rafała, którego oryginalną pracę badawczą opublikowano w European Spine Journal. Jest to europejskie prestiżowe czasopismo zajmujące się chirurgią kręgosłupa, kategorii Q1 z tzw. listy filadelfijskiej oraz ze współczynnikiem Impact Factor: 2.721.
Praca pt. „Adjacent segment mobility after ACDF considering fusion status at the implant insertion site” jest częścią wieloletniego projektu i efektem pracy Zespołu badawczego dotyczącego zachowania się kręgosłupa szyjnego po jego leczeniu operacyjnym. Materiał jest ogólnodostępny w międzynarodowej bazie publikacji medycznych PubMed.
Artykuł dr. n. med. Bartosza Godlewskiego zostanie również zaprezentowany podczas zjazdów naukowych Polskiego Towarzystwa Neurochirurgów oraz Polskiego Towarzystwa Chirurgii Kręgosłupa.
Serdecznie gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów!
Dr n. med. Bartosz Godlewski – ukończył studia na Wydziale Lekarskim Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi, następnie uzyskał specjalizację w dziedzinie neurochirurgii pracując w Klinice Neurochirurgii i Chirurgii Nerwów Obwodowych Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. WAM w Łodzi. W 2007 roku uzyskał stopień naukowy doktora nauk medycznych po obronie pracy dotyczącej chirurgicznego leczenia choroby dyskowej kręgosłupa szyjnego. W latach 2011-2012 odbył staż naukowy na Oddziale Neurochirurgii Szpitala Uniwersyteckiego w Melbourne (Department of Neurosurgery. The Royal Melbourne Hospital. The University of Melbourne). Członek Polskiego Towarzystawa Chirurgii Kręgosłupa.
W krakowskich placówkach specjalistycznych należących do Grupy Scanmed wykonano w ostatnim czasie w ramach NFZ ponad 4000 badań profilaktycznych. Dotyczyły one m.in. wczesnej diagnostyki raka piersi, raka szyjki macicy, chorób układu krążenia, profilaktyki 40+.
Mamy bardzo dobrze przygotowane programy profilaktyczne, które dają nam możliwość częstszego i skutecznego rozpoznania choroby we wczesnych stadiach jej zaawansowania – co jest także równoznaczne z lepszym rokowaniem. Badania są bezpłatne i nie wymagają skierowania, co znacznie skraca ścieżkę diagnostyczną i zachęca do ich wykonania. To bardzo istotne w przypadku chorób nowotworowych, które są jedną z głównych przyczyn zgonów, a umieralność z ich powodu w naszym kraju należy do najwyższych w Europie. – mówi lek. Paweł Gruszecki, Koordynator Ginekologii Onkologicznej i Uroginekologii w Szpitalu św. Rafała w Krakowie–Ogromnym wsparciem jest także opieka koordynatora dająca obecnie doskonałą możliwość identyfikacji osób z wysokim ryzykiem zachorowania, a nam lekarzom możliwość wdrożenia skutecznego leczenia i zapobiegania późnym konsekwencjom chorób. – dodaje lek. Gruszecki.
W odpowiedzi na potrzeby mieszkanek regionu Szpital św. Rafała w Krakowiewyposażył pracownię diagnostyki obrazowej w mammograf nowej generacji – wykorzystujący technikę cyfrową, z użyciem niskiej dawki promieniowania, co jest wielką korzyścią dla pacjentek. Inwestycja ta została zrealizowana w ramach programu „Narodowa Strategia Onkologiczna” w zakresie zadania „Zakup aparatury diagnostycznej dla wczesnego wykrywania nowotworów- mammografy” i dofinansowana ze środków Budżetu Państwa.
Programy NFZ to wspaniała możliwość, aby zadbać o swoje zdrowie i uniknąć często bardzo przykrych konsekwencji, które niesie za sobą zaawansowana postać choroby. Wierzymy, że przyjdzie taki czas, że w Polsce nie będziemy już musieli leczyć zbyt późno zdiagnozowanych problemów zdrowotnych, kiedy szanse na całkowite wyleczenie są już zdecydowanie mniejsze, niż na wczesnym etapie choroby. – podsumowuje ekspert.
Dzień kobiet tuż-tuż, dlatego już teraz chcielibyśmy przypomnieć wszystkim kobietom, jak ważne jest wykonywanie regularnych badań i dbanie o swoje zdrowie.
Przez cały marzec wszystkie Panie mogą skorzystać ze specjalnej oferty!
W Szpitalu Św. Rafała Pacjentki mogą skorzystać z pakietu badań laboratoryjnych w promocyjnej cenie 299zł (cena regularna: 557 zł, najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 557 zł), w skład którego wchodzą:
CA 15-3
(CA-125, HE4)-TEST ROMA
Glukoza
Morfologia analizator 5 diff
Profil lipidowy
Profil Wątrobowy
Magnez
Trijodotyronina wolna FT3
TSH
Tyroksyna wolna FT4
Wapń
Żelazo
Witamina D 25-OH
Jeśli chcesz poznać więcej szczegółów – zadzwoń: + 48 12 629 88 00
Zabiegi okuloplastyki pozwalają pozbyć się uciążliwych problemów zdrowotnych, np. zawężenia pola widzenia, przewlekłych stanów zapalnych w obrębie spojówki, czy opadającej powieki (ptozy). To też metoda na odmłodzenie wyglądu i pozbycie się zwiotczałej skóry z okolic oka. – Bardzo istotne jest, aby dobrze określić na początku oczekiwania pacjenta. Niektórzy chcą zacząć normalnie widzieć, dla innych najważniejsze są aspekty estetyczne – mówi lek. med. Dominika Pagacz, ordynator Oddziału Chirurgii Jednego Dnia w Szpitalu Św. Rafała w Krakowie.
Czy pacjenci decydują się na zabiegi okuloplastyki częściej z powodów estetycznych, czy jednak medycznych?
Lek. med. Dominika Pagacz: – Myślę, że zarówno jedna jak i druga grupa pacjentów stanowi coraz większą liczbę osób potencjalnie chętnych do zabiegu. Osoby, które zgłaszają się do nas ze względów estetycznych, mają świadomość, że dzięki temu mogą wyglądać lepiej. Szczególnie, że oczy to element twarzy, który przykuwa największą uwagę i na podstawie którego budowany jest pierwszy obraz, czy wyobrażenie stojącej przed nami osoby. Prowadzono nawet badania, podczas których pytano respondentów, co jest tym najistotniejszym elementem na twarzy człowieka , na podstawie którego oceniają dana osobą – najczęściej wskazywano właśnie oczy. Dopiero na dalszych pozycjach znalazły się uśmiech i zęby. Oczy a dokładniej cala okolica oczu są bardzo istotne na przykład w procesie rekrutacji. Jeżeli są zmęczone, skóra na powiekach jest obwisła, to taki potencjalny pracownik jest oceniany gorzej i uznawany za kogoś o mniejszym potencjale intelektualnym. Dlatego też zwiększa się zainteresowanie okuloplastyką wśród tych pacjentów, którzy mają problem ze starzeniem się oczu i chcą wyglądać atrakcyjniej dla siebie oraz dla otoczenia.
Drugą grupą są osoby, które poddają się zabiegom przede wszystkim ze względów medycznych. Są po wszelkiego rodzaju urazach, oparzeniach okolicy oczodołowej. To także pacjenci po zabiegach neurochirurgicznych, udarach mózgu, osoby chorujące neurologicznie, u których również mogą pojawiać się zmiany w okolicy oczu . Najczęściej te osoby mają porażony nerw twarzowy, co powoduje deformację w postaci odwinięcia brzegu powieki dolnej, niedomykalności, szpary powiekowej ( co z kolei pociąga za sobą zmiany w obrębie samej gałki ocznej) Chorzy ci chcą skorygować te nieprawidłowości aby ocalić swój wzrok, ponieważ istnieje w tych sytuacjach ryzyko znacznego i trwałego uszkodzenia gałki ocznej.
Zabiegów, z których można skorzystać w ramach okuloplastyki jest bardzo wiele i ciężko byłoby nam opowiedzieć o nich wszystkich w szczegółach. Czy możemy jednak wymienić te wykonywane najczęściej?
Po pierwsze to zabiegi, które korygują nieprawidłowo ustawiony brzeg powieki i dotyczą głównie powieki dolnej. Jej brzeg może zarówno podwinąć się w kierunku gałki ocznej, jak i odwinąć w drugą stronę. Obie te nieprawidłowości prowadzą do poważnych komplikacji.
W przypadku podwinięcia brzegu powieki dolnej w kierunku gałki ocznej rzęsy zaczynają drażnić bezpośrednio powierzchnię oka. W początkowym stadium może to powodować tylko przewlekłe zapalenie spojówki i drobne uszkodzenie powierzchni rogówki. Natomiast jeżeli ta sytuacja jest utrwalona, może dochodzić do bardzo głębokich uszkodzeń rogówki, jej owrzodzenia, a w skrajnych przypadkach do perforacji gałki i bardzo poważnego uszkodzenia oka.
Z kolei przy odwinięciu powieki, czyli skierowaniu się brzegu rzęsowego w przeciwnym kierunku tzn. od gałki ocznej, główną dolegliwością, na którą skarżą się pacjenci, jest uporczywe łzawienie. Należy wiedzieć, że powieka dolna uczestniczy w odprowadzaniu łez z powierzchni oka. Łzy produkowane są w sposób ciągły, ponieważ omywają powierzchnię oka. Podczas mrugania pozbywamy się wszystkich pyłków, zanieczyszczeń, które osiadają na oku. Powieka dolna uczestniczy w systemie, który nazywa się pompą łzową. Jego zadanie polega na wtłaczaniu tych wytwarzanych łez przez punkt łzowy dolny w kierunku kanalika nosowo-łzowego, skąd dalej łzy ściekają do gardła. Kiedy powieka dolna jest odwinięta, pompa łzowa przestaje działać, a łzy zaczynają ściekać po policzkach, bo nie są prawidłowo odprowadzane. Jeśli trwa to długo dochodzi do przewlekłego zapalenia spojówki – taka spojówka przerasta, bliznowacieje, brzeg powieki robi się gruby i wygląda to bardzo nieestetycznie.
Odwinięcie powieki od gałki ocznej (łac. ektropion) to sytuacja, z którą mamy do czynienia również w przypadku porażenia nerwu twarzowego. Jak już wcześniej wspominałam może do niego dochodzić po zabiegach neurochirurgicznych, np. usunięcia guza w obrębie mózgu. Można wykonać wtedy zabieg poziomego skrócenia powieki dolnej. W tym celu skracamy tarczkę powieki dolnej a następnie podszywamy ją do okostnej bocznej części oczodołu( zabieg LTS z ang Lateral Tarsal Strip). Innym sposobem korekcji tej nieprawidłowości jest klinowa resekcja powieki dolnej. Zabieg ten można połączyć z podszyciem mięśni retraktorów powieki dolnej czyli zabieg Lazy-T . Wszystko zależy od tego, czy powieka jest w całości zniekształcona, czy tylko fragmentarycznie. Czasem odwinięte jest jedynie miejsce, w którym znajduje się punkt łzowy, co pozwala wykonać inny zabieg niż ten konieczny przy całkowitym odwinięciu.
Na tym spektrum korekt możliwych w ramach okuloplastyki się nie kończy. Pacjenci mogą korzystać jeszcze z innych możliwości.
Kolejna grupa zabiegów to tzw. blepharoplastyka, czyli zabiegi plastyki powiek górnych i dolnych, które wykonujemy najczęściej wtedy, kiedy pojawia się nadmierna wiotkość skóry. Przeprowadzamy je głównie u osób po 40. roku życia, bo to czas, gdy skóra w naturalny sposób traci elastyczność, na powiekach jest jej zdecydowanie za dużo i może to prowadzić do uczucia zamykającego się oka. Niektórzy decydują się wtedy na zabieg, bo chcą poprawić wygląd i wtedy mówimy tylko o wskazaniach estetycznych. Inni są zmuszeni do tego z powodów medycznych, bo duża ilość wiotkiej skóry powoduje u nich ograniczenie pola widzenia. Muszą w nienaturalny sposób trzymać głowę, cały czas zadzierając brodę do góry, żeby zobaczyć ten kawałek świata, który zasłania zwiotczała skóra na powiekach. W sytuacjach gdy istnieją czysto medyczne wskazania, bo np. pojawiają się przewlekłe stany zapalne w obrębie spojówki lub są problemy z widzeniem, zabiegi wykonujemy bezpłatnie w ramach kontraktów z NFZ. Jeżeli tym głównym powodem są względy estetyczne to mówimy o zabiegach płatnych.
Z zabiegów okulopastyki korzystają także pacjenci leczeni onkologicznie.
Tak. Przy tej okazji chciałabym zwrócić uwagę, aby zawsze wykazywać czujność, kiedy w obrębie powieki – najczęściej dolnej – pojawia się guzek przypominający masę perłową , z zagłębieniem w centrum . Niepokojące jest również nawracające niewielkie krwawienie z takiej zmiany. Te symptomy mogą wskazywać na raka podstawnokomórkowego skory , który jest najczęstszym nowotworem złośliwym u człowieka. Bywa że pacjenci przychodzą do nas w zaawansowanym stadium tego raka, ponieważ myślą, że mają po prostu jakąś niegojącą się krosteczkę. Smarują ją różnymi maściami, dzięki czemu na chwileczkę się wysusza, ale za chwilę znowu zaczyna krwawić. I tak trwają całymi latami w przekonaniu, że to jakaś niewinna, tylko uciążliwa zmiana, tymczasem to rak. Co prawda nie przerzutuje on do innych odległych narządów i nie jest w tym sensie niebezpieczny, natomiast potrafi rozrastać się, obejmując okoliczne tkanki i może przybierać duże rozmiary. Jest to o tyle niewskazane, że wtedy zabiegi rekonstrukcyjne są bardzo skomplikowane, a czasami wręcz niemożliwe. Dlatego z mojego punktu widzenia jest ważne, żeby zawsze gdy pojawia się coś niegojącego w obrębie powiek zapalała się czerwona lampka.
Zajmujemy się też innymi łagodnymi zmianami nowotworowymi, które lokalizują się na powiekach. To różnego typu gradówki ( zmiany o charakterze zapalnym), brodawki, rogi skórne, kępki żółte. Zdarza się, że brodawki, zwłaszcza te wirusowe, potrafią rozsiewać się w obrębie skory powiek . Są bowiem wywoływane przez wirusa brodawczaka, który wszczepiając się w skórę, powoduje powstanie pojedynczej brodawki. Kiedy podczas toalety, chociażby przy okazji wycierania twarzy, naderwiemy sobie lub uszkodzimy tę brodawkę, pojawia się drobne, często mikroskopijne i niezauważalne dla nas krwawienie . Wtedy na ręczniku przenosimy śladową ilość krwi zawierającą wirusa w inne miejsce na skórze, co w sprzyjających warunkach powoduje wszczepianie wirusa w kolejne miejsce na powiece. W taki sposób brodawki wirusowe się rozsiewają i bywa, że w ramach jednego zabiegu usuwamy ich kilkadziesiąt.
Czy zabiegi okuloplastyki pomagają także osobom cierpiącym na ptozę, czyli opadanie powieki?
Zdecydowanie. Ptoza może mieć różne przyczyny: może być wrodzona, może być nabyta albo spowodowana uszkodzeniem nerwów po różnych urazach, czy stanach zapalnych. Ten stan trzeba korygować szczególnie u małych dzieci, ponieważ opadnięta powieka utrudnia rozwój prawidłowego widzenia. Człowiek rodzi się niedoskonały, a prawidłowe widzenie wykształca w pierwszych latach swojego życia. Wtedy uczy się widzieć stereoskopowo i jeżeli powieka jest opadnięta, to nigdy nie wykształci przestrzennego widzenia. Do tego niezbędne jest dwoje zdrowych oczu. Skorygowanie ptozy w późniejszych okresie już nie naprawi tej sytuacji. Wtedy będzie to już tylko zabieg estetyczny, bo u dorosłego człowieka czy nastolatka nie da się wykształcić przestrzennego widzenia. Po prostu czas, kiedy miało się to wydarzyć, mija bezpowrotnie.
Bywa, że ptozy nie są wyłącznie problemem okulistycznym. Mogą być objawem innych chorób ogólnoustrojowych, np. miastenii, czyli choroby autoimmunologicznej związanej z nadmierną męczliwością mięśni. Zdarza się, że jej pierwszą oznaką jest opadająca powieka. Przy miastenii można zrobić prosty test z kostkami lodu – na opadniętą powiekę przykłada się na kilka minut kostki lodu. Jeśli to miastenia, po ochłodzeniu powieki opadnięcie mija i pacjent wygląda jakby był całkiem zdrowy. Trzeba też pamiętać o innych schorzeniach neurologicznych, łącznie ze zmianami w ośrodkowymi układzie nerwowym. Dlatego pacjentów z ptozą kierujemy zawsze dodatkowo na badania ogólne, internistyczne, neurologiczne.
Czy zabiegi okuloplastyczne wymagają dłuższego pobytu w szpitalu?
Wszystkie zabiegi okulopastyczne są wykonywane w ramach chirurgii jednego dnia. Zabiegi korekty nieprawidłowego ustawienia brzegu powieki i zabiegi wiotkiej skóry w obrębie powieki wykonujemy w znieczuleniu miejscowym. Pacjent po zabiegu wychodzi do domu, ale oczywiście musi się oszczędzać, nie może się forsować, dźwigać, schylać się, czy wykonywać ciężkich prac. Stosuje jedynie miejscowo antybiotyk. Natomiast zabiegi ptozy są wykonywane w znieczuleniu ogólnym. To wynika głównie z tego, że najczęściej dotyczą dzieci, od których trudno wymagać ciągłej współpracy i koncentracji, zwłaszcza w sytuacji dużego stresu.
Dużą zaletą zabiegów okuloplastycznych jest fakt, że najczęściej nie wiążą się z dużymi komplikacjami. Czy rzeczywiście pacjent, który zdecyduje się na poddanie tej procedurze, może czuć się spokojny?
Zabiegi okuloplastyczne są uważane za bezpieczne. Powieki i w ogóle okolica oczodołowa jest o tyle wdzięczna do operacji, że skóra na powiekach ma zupełnie inną budowę niż w każdym innym miejscu ciała. Jest bardzo dobrze ukrwiona, co z jednej strony bywa kłopotliwe w trakcie zabiegu z racji intensywnego krwawienia podczas nacięcia, natomiast z drugiej, każda rana w tej okolicy świetnie się goi. Nawet po urazie, kiedy powieka jest mocno uszkodzona i musimy ją szyć, szybko wraca do normy. Wiadomo, że później o tę ranę trzeba też dbać. Zakładamy szwy, które usuwamy mniej więcej między 7 a 14 dni po zabiegu, ale generalnie u osoby, która uważa i stosuje maść antybiotykową, powikłania się nie zdarzają.
Natomiast w medycynie nie istnieją zabiegi wolne od komplikacji. W przypadku okuloplastyki najbardziej obawiamy się krwawienia do oczodołu. Jest ono niezwykle rzadkie, w moim zespole nigdy się nie zdarzyło, niemniej jednak jest opisywane w literaturze. Dlatego podczas zabiegu bardzo pilnujemy, żeby rana, którą zamykamy była sucha. U osób, którzy przewlekle zażywają leki przeciwkrzepliwe, modyfikujemy ich dawkę przed zabiegiem. Zawsze sprawdzamy też parametry krzepnięcia, morfologię. Ograniczamy do minimum ryzyko pojawienia się poważnego powikłania.
Jak widać okuloplastyka może być receptą na wiele uciążliwych dolegliwości, zarówno tych związanych z naszym wyglądem, a tym samym psychiką, jak i tych zdrowotnych. Czy w takim razie istnieją jakieś przeciwskazania do zabiegu?
Z bardzo dużą rozwagą podchodzimy do pacjentów przy porażeniu nerwu twarzowego, którzy borykają się z niedomykalnością powieki i odwinięciem jej brzegu. U takich osób należy poczekać z zabiegiem minimum 6 miesięcy. W tym czasie pacjenci rehabilitują się , chodzą na gimnastykę, ćwiczą porażoną okolicę. Stąd pośpiech nie jest wskazany, bo część nieprawidłowości mogą skorygować rehabilitacją i niekoniecznie będą musieli poddawać sie zabiegowi chirurgicznemu. Trzeba też uważać na pacjentów, którzy mają zaburzenia krzepliwości krwi, chorują przewlekle ogólnoustrojowo np. maja cukrzycę lub nieuregulowane nadciśnienie tętnicze. Oczywiście nie wykonujemy zabiegów również w momencie kiedy u pacjenta stwierdzamy aktywny stan zapalny np. zęba czy w obrębie skóry twarzy.
Osobną grupę stanowią osoby, które wcześniej miały już wykonywane jakieś zabiegi w obrębie powieki, np. przy użyciu laserów, do czego często są namawiani w centrach medycyny estetycznej. Warto wiedzieć, że część laserów ma działanie parzące na tkanki. Dzięki temu uzyskuje się rezultat w postaci napięcia skóry, ale dzieję się za sprawą tworzącej się pod spodem blizny, która te tkanki naciąga. Na dodatek ten ładny efekt nie utrzymuje się długo i kiedy później podejmujemy się zabiegu chirurgicznego, to skóra potraktowana laserem, zachowuje się zupełnie inaczej . Operujemy bowiem w bliźnie, której na zewnątrz nie widać. Dlatego bardzo ważne jest, żeby pacjenci podczas wywiadu przed zabiegiem, informowali nas o tym. Inaczej możemy bardzo zdziwić się w trakcie zabiegu i wykonywania cięć, bo tkanka poddana działaniu lasera zachowuje się zupełnie inaczej niż naturalna skóra.
Czy jeszcze jakieś czynniki mogą wpłynąć na efekt zabiegu?
Istotne jest dokładne określenie na początku, jakie są oczekiwania pacjenta. Tutaj rozrzut jest bardzo duży. Niektórzy chcą przede wszystkim zacząć normalnie widzieć. Na drugim biegunie są pacjenci, którzy kierują się względami estetycznymi, bo zdarza się, że są w skrajny sposób nastawieni na efekt. Przychodzą ze zdjęciem znanej osoby, zapowiadając, że chcą tak samo wyglądać. Osobiście w takich sytuacjach nie podejmuje się zabiegów. Nie sądzę, żeby ktoś był w stanie sprawić, że po okuloplastyce pacjentka zacznie wyglądać jak na przykład Angelina Jolie. Pozytywnej zmiany w prezencji należy jak najbardziej oczekiwać, ale warto też realnie podchodzić do oczekiwań, bo to na końcu okazuje się najbardziej korzystne i dla lekarza, i dla pacjenta.
Lek. med. Dominika Pagacz, specjalista okulistyki, ordynator Oddziału Chirurgii Jednego Dnia (z pododdziałem Okulistyki i Chirurgii Plastycznej) w Szpitalu Św. Rafała w Krakowie. Specjalizuje się w zakresie schorzeń centralnej siatkówki, zeza i niedowidzenia oraz okuloplastyki.
11.02.2020 KRAKOW
DR RYSZARD CZEPKO NEUROCHIRURG
FOT. ANNA KACZMARZ / DZIENNIK POLSKI / POLSKA PRESS
Prof. dr hab. Ryszard Czepko, ordynator Oddziału Klinicznego Neurochirurgii wygłosił odczyt podczas Kongresu Europejskiego Związku Towarzystw Neurochirurgicznych (EANS) w Hamburgu, a lek. Ryszard Adam Czepko na 45 Zjeździe Polskiego Towarzystwa Neurochirurgów w Krakowie.
Oddział Kliniczny Neurochirurgii Szpitala św. Rafała specjalizuje się m.in. w leczeniu tętniaków mózgu metodą mikrochirurgiczną i wewnątrznaczyniową. Jego znakomici przedstawiciele mieli okazję podzielić się swoimi doświadczeniami z innymi lekarzami podczas dwóch ważnych wydarzeń.
Na liczących się konferencjach naukowych przedstawili wyniki leczenia wybranej grupy tętniaków. Dotyczyło to tętniaków niepękniętych, w przypadku których leczenie ma na celu zapobieżenie pęknięciu tych wad naczyniowych i krwawieniu śródczaszkowemu, co często jest powikłaniem śmiertelnym w tych przypadkach.
Własne doświadczenia w tym zakresie z ostatnich 5 lat, podczas Kongresu Europejskiego Związku Towarzystw Neurochirurgicznych (EANS) w Hamburgu (3-7.10.2021), zaprezentował prof. dr hab. Ryszard Czepko w referacie pt. „Clipping vs. coiling for unrupruted MCA aneurysms. Single-centre experience and literature review”.
Lek. Ryszard Adam Czepko wygłosił referat pt. „Odległe wyniki leczenia mikrochirurgicznego i wewnątrznaczyniowego niepękniętych tętniaków tętnicy łączącej przedniej” podczas 45. Zjazdu Polskiego Towarzystwa Neurochirurgów w Krakowie (13-16.10.2021).
Oba opracowania powstały przy udziale studentów Krakowskiej Akademii im. A. Frycza-Modrzewskiego – członków Neurochirurgicznego Koła Naukowego, które w tym roku powstało przy Oddziale Klinicznym Neurochirurgii Szpitala św. Rafała.
Na zdjęciu: prof. dr hab. Ryszard Czepko, ordynator Oddziału Klinicznego Neurochirurgii
Od października nasi Pacjenci mogą korzystać z badań w nowej pracowni endoskopowej.
W naszym szpitalu wykonujemy badania z zakresu endoskopii przewodu pokarmowego, zarówno w ramach diagnostyki, ale także w ramach szeroko pojętej endoskopii zabiegowej.
W obrębie procedur endoskopowych oferujemy: gastroskopię diagnostyczną i zabiegową, kolonoskopię. Zabiegi można też wykonać w znieczuleniu ogólnym.
Nowa pracownia pozwoli na rozwój wykonywanych procedur, a przede wszystkim zapewni Pacjentom jeszcze większy komfort.
Z powodu pogarszającej się sytuacji epidemicznej związanej z pandemią SARS-CoV-2 w Polsce, wprowadzamy nowe regulacje dotyczące odwiedzin.
Ograniczenia odwiedzin dotyczą pacjentów hospitalizowanych w szpitalu z wyjątkiem pacjentów w stanie zagrożenia życia, pacjentów umierających, porodów rodzinnych oraz w wyjątkowych innych przypadkach za zgodą ordynatora oddziału lub lekarza prowadzącego lub lekarza dyżurnego.
Odwiedziny w powyższych wyjątkowych sytuacjach powinny się odbywać z zachowaniem szczególnych zasad, m.in. osoba odwiedzająca nie może być w okresie izolacji lub kwarantanny. Każda osoba wchodząca na teren szpitala powinna mieć prawidłowo założoną maseczkę ochronną (zakrywająca nos i usta) oraz przeprowadzić dezynfekcję rąk. Więcej informacji u personelu szpitala.
Szpital św. Rafała otrzymał nagrodę w ogólnopolskim konkursie „Bezpieczny Szpital Przyszłości Inspiracje 2020”! Jury uhonorowało projekt prowadzony przez prof. dr. hab. n. med. Ryszarda Czepko: „Zabiegi biopsji guzów mózgu przy użyciu zrobotyzowanego systemu Stealth Autoguide (Medtronic) na oddziale klinicznym neurochirurgii”.
W czwartek 30 września 2021 roku, podczas uroczystej Gali w auli Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji Warszawie, wręczono nagrody Bezpieczny Szpital Przyszłości – Inspiracje 2020. Konkurs promuje osoby, instytucje, szpitale, organizacje pozarządowe i firmy działające w ochronie zdrowia, które w mijającym roku szczególnie zasłużyły się dla krzewienia nowych idei, rozwiązań i technologii, wpływając na zwiększanie bezpieczeństwa pacjentów i pracowników szpitali.
Szpital św. Rafała w Krakowie otrzymał III miejsce w prestiżowej kategorii „Innowacje w szpitalu – medycyna – nowatorskie metody leczenia”. Wyróżniony projekt to „Zabiegi biopsji mózgu przy użyciu zrobotyzowanego systemu Stealth Autoguide (Medtronic) na oddziale klinicznym neurochirurgii”, który przeprowadził prof. dr hab. n. med. Ryszard Czepko.
Nagrodę odebrała Katarzyna Palarska, dyrektor szpitala: – Gratulacje i podziękowania kieruję do Zespołu a szczególnie dla Pana Prof. dr hab. n. med. Ryszarda Czepko i dla Kierownika ds. Rozwoju Szpitala Pani Żanety Brągiel, nie tylko za innowacyjny projekt, który zyskał uznanie kapituły, ale za codzienną pracę na rzecz Pacjentów, niezwykłe zaangażowanie oraz wdrażanie rozwiązań, które zapewniają opiekę i leczenie na najwyższym poziomie. Dziękuję również Prezesowi Scanmed S.A. Panu Hubertowi Bojdo, za nieustanne wsparcie naszych działań w trosce o zdrowie i życie naszych Pacjentów – mówi.
Oddział kliniczny neurochirurgii w Szpitalu św. Rafała jest jednym z pierwszych ośrodków neurochirurgicznych w Polsce, który wykonał biopsję z użyciem robota. Wykorzystana metoda zapewnia precyzję, dokładność i powtarzalne wyniki, a ponadto skraca i w istotny sposób ułatwia neurochirurgowi wykonanie zabiegu.
System Stealth Autoguide (Medtronic) oferuje łatwą regulację dzięki niewielkim rozmiarom i ramieniu pozycjonującemu. Zapewnia wizualizację podczas całej procedury, nawet podczas nawiercania otworu trepanacyjnego. Jest bardzo intuicyjny, umożliwia szybką i łatwą konfigurację.
Przewodniczącym kapituły oraz patronem honorowym jest dr Marek Tombarkiewicz, dyrektor Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji.
Patronat honorowy nad Inspiracjami 2020 objęli również p.o. prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia Filip Nowak oraz dyrektor Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – PZH – Państwowego Instytutu Badawczego dr hab. n. o zdrowiu Grzegorz Juszczyk.
Lekarze z krakowskiego Szpitala św. Rafała usunęli 50-letniej pacjentce guz o wadze 15 kg. Jak nie dopuścić do takiego rozrostu i złośliwych zmian oraz w jakich sytuacjach koniecznie się badać? – wyjaśnia dr Paweł Gruszecki, specjalista położnictwa i ginekologii onkologicznej, który przeprowadził operację.
Usunął pan pacjentce guz jajnika ważący prawie 15 kg. Jak to możliwe, że nie poczuła się wcześniej zaniepokojona i pozwoliła, żeby urósł do takich rozmiarów?
Zmiany nowotworowe najczęściej nie są bolesne, czasami powodują wzdęcia, nudności czy też dyskomfort w jamie brzusznej, a dolegliwości te łatwo można zignorować winiąc za to stresujący tryb życia czy posiłek zjedzony w biegu. Podobnie było też w tym przypadku. Moja Pacjentka zauważyła przyrost wagi, ale zignorowała go uważając, że jest to spowodowane typowym dla dojrzałego organizmu zachowaniem. Niejednokrotnie przecież można usłyszeć, że po 50-tce zmienia się sylwetka, waga, przyzwyczajenia. Ten stereotyp plus brak regularnych kontroli u ginekologa były ostatecznymi punktami, które spowodowały tak późną diagnozę i w konsekwencji rozległą operację. Szczęśliwie guz u tej Pacjentki okazał się zmianą łagodną, ale i tak ważna jest czujność, jeśli chodzi o wszelkie niepokojące objawy oraz coroczna wizyta u ginekologa wraz z badaniem USG.
Jak długo trwała operacja przy takim rozroście guza i czy była skomplikowana?
Sama operacja była krótka, trwała ok. 40 minut. Niestety przy tak dużym guzie, musieliśmy wykonać rozległe cięcie brzuszne, co kwalifikuje zabieg jako znacznie bardziej inwazyjny. Równocześnie jest to większe obciążenie dla Pacjentki i dłuższa rekonwalescencja trwająca od 4 do 6 tygodni. W porównaniu do zabiegów laparoskopowych czas ten jest 2-3 razy dłuższy. Uważam, że powinno to być dobrą motywacją dla kobiet, które mają obawy przed wizytą, bądź z jakiegoś powodu ją odwlekają.
Jakie jeszcze symptomy powinny skłonić kobiety do wizyty u ginekologa?
Nie należy lekceważyć uczucia dyskomfortu w jamie brzusznej, problemów z apetytem czy też dolegliwości bólowych podbrzusza. Sygnałem ostrzegawczym powinny być również bolesne miesiączki, które mogą wskazywać na endometriozę. Zdarza się też, że guz rośnie i wcale nie daje o sobie znać. Dlatego dobrze jest też około raz w roku przeprowadzać profilaktycznie badanie USG przezpochwowe.
Guz jajnika brzmi złowrogo i może budzić obawy u wielu kobiet. Uspokójmy jednak nasze pacjentki, że nie zawsze oznacza to nowotwór.
Oczywiście! Nowotwór o jakim większość z nas myśli jest dużym uproszczeniem słownym. Każda nowo tworząca się zmiana jest nowotworem, ale tylko nieliczne są rakiem. To kwestia definicji. Wracając do pytania, jest wiele zmian w obrębie układu rozrodczego, które umiemy z powodzeniem wyleczyć, chociażby torbiele o łagodnym przebiegu. Są też zmiany o granicznej złośliwości, a na końcu te, których boimy się najbardziej – nowotwory złośliwe, wymagające operacji i chemioterapii, nie wspominając o wpływie tak ciężkiej choroby na psychikę Pacjentek.
Czy guz jajnika może się odnawiać?
Przy wczesnym wykryciu zmiany i jej radykalnym usunięciu, ryzyko wznowy jest niewielkie. W stadiach bardziej zaawansowanych, pomimo stosowania różnych rodzajów terapii, trzeba liczyć się z częstszymi nawrotami.
Czy są znane przyczyny występowania guzów jajników?
Na pewno jest grupa Pacjentek obciążonych genetycznie – to nosicielki genów BRCA1 i BRCA2, które to mutacje zwiększają ryzyko zachorowania na nowotwory piersi oraz jajników. Na występowanie nowotworów jajnika mogą mieć też wpływ inne czynniki, jak stymulacja owulacji w rozrodzie wspomaganym, bezdzietność, otyłość, ale również okoliczności niezależne od kobiet, jak np.: endometrioza czy zespół policystycznych jajników. Na zachorowanie bardziej są narażone panie, które nie rodziły, bo w tym przypadku częściej w ciągu ich życia przebiega tzw. cykl jajnikowy związany z dojrzewaniem komórek jajowych, co może powodować kumulowanie się nieprawidłowych zmian w komórkach, mogące skutkować wystąpieniem nowotworu złośliwego.
Czy Polki odwiedzają ginekologów wystarczająco często, czy robią to tylko jak już nie mają wyjścia, bo dręczy je jakiś dokuczliwy intymny problem?
Świadomość u kobiet młodych, do 50-tego roku życia jest duża, korzystają one z wizyt u lekarza i badają się regularnie. Największy problem dostrzegam u Pacjentek powyżej wspomnianego wieku – wtedy też przypada szczyt zachorowań na wiele nowotworów złośliwych, w tym raka jajnika. Panie przestają przychodzić, ponieważ wydaje im się, że w tym wieku nie jest to już konieczne. Tymczasem ryzyko występowania nieprawidłowych zmian nie kończy się wraz z zakończeniem miesiączkowania czyli menopauzą, lecz jest nawet odwrotnie, gdyż wtedy ryzyko to wzrasta. I dlatego konsekwentnie przypominam o wizytach kontrolnych i badaniach USG.
Lek. med. Paweł Gruszecki studiował na Wydziale Lekarskim Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz na Uniwersytecie Medycznym w Wiedniu. Specjalizację w dziedzinie ginekologii i położnictwa oraz ginekologii onkologicznej uzyskał w Niemczech. Pracował w Szpitalu Klinicznym Uniwersytetu w Halle w Bernburgu. W Szpitalu Klinicznym Charité w Cottbus pełnił funkcję zastępcy ordynatora oraz koordynatora Centrum Ginekologii Onkologicznej. Obecnie pracuje w Szpitalu Św. Rafała w Krakowie. Jego zainteresowania to chirurgia mało inwazyjna w ginekologii oraz leczenie nowotworów ginekologicznych zarówno z wykorzystaniem laparoskopii, jak i rozległe operacje brzuszne. Stale podnosi swoje kwalifikacje uczestnicząc w kursach i konferencjach.
Miło nam poinformować, że dr n. med. Dawid Sobański, specjalista neurochirurg, dołącza do naszego zespołu.
Doktor zajmuje się diagnostyką i leczeniem w zakresie neuroonkologii, neurochirurgii naczyniowej, chirurgii podstawy czaszki oraz chirurgii kręgosłupa. W leczeniu pacjentów preferuje metody nowatorskie i małoinwazyjne. Swoje doświadczenie zbierał w ośrodkach w kraju oraz za granicą.
AMD, czyli zwyrodnienie plamki związane z wiekiem, utrudnia nam codzienne czynności: czytanie, pisanie, czy spoglądanie przez wizjer. Jak spowolnić proces niszczenia centralnego obszaru naszego widzenia? – odpowiada dr Dominika Pagacz, ordynator Oddziału Chirurgii Plastycznej i Okulistyki w Szpitalu Św. Rafała w Krakowie.
AMD (Age-related macular degeneration) czyli zwyrodnienie plamki związane z wiekiem to choroba, która dotyka osoby w dojrzalszym wieku. O jakim przedziale wiekowym mówimy? Czym się objawia ta choroba?
Dr Dominika Pagacz: – Zwyrodnienie plamki to choroba, która dotyka osoby po 50. roku życia, ze szczytem zachorowalności w grupie 70+. W tej grupie wiekowej choroba ,w różnej formie, dotyka ok. 30% pacjentów. Patrząc jednak na ostatnie lata uważam, że należałoby zmodyfikować tę definicję, ponieważ coraz częściej dotyczy pacjentów nawet 40-kilkuletnich. Choroba dotyczy głównie krajów wysokorozwiniętych, pojawia się częściej u kobiet . Nie do końca jest rozpoznane, jakie czynniki ją wywołują, ale na pewno są to wiek, palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze, nieprawidłowy poziom cholesterolu czy tez różne schorzenia układu krążenia.
Zwyrodnienie dotyka centralnej siatkówki, czyli obszaru, który odpowiada za to, co dzieje się właśnie w centralnym polu naszego widzenia. Kiedy piszemy, czytamy, czy wykonujemy precyzyjne czynności, koncentrujemy wzrok na małym obszarze, który przy tej chorobie ulega zniszczeniu.
Jakie są rodzaje tej choroby?
AMD występuje w dwóch postaciach: niewysiękowej ( suchej ) i wysiękowej (mokrej). W pierwszym przypadku mamy do czynienia z różnego typu zwyrodnieniami siatkówki. W drugiej dodatkowo pojawiają się nieprawidłowości naczyniowe. Rozwija się podsiatkówkowa błona, która jest stworzona z patologicznych naczyń, rozrastających się w obrębie plamki, prowadzących do jej destrukcji. Forma mokra występuje rzadziej , może mieć jednak bardzo gwałtowny przebieg prowadzący do znacznego pogorszenia widzenia w ciągu kilku dni.
W pierwszej fazie choroba może być bezobjawowa i rozwijać się przez kilka lat. Zdarza się, że postępuje niesymetrycznie najpierw dotykając tylko jedno oko, a dopiero po jakimś czasie także drugie. Czasem nie dostrzegamy choroby pierwszego oka, ponieważ widzenie przejmuje oko zdrowe. Osoba, której wydaje się, że wszystko jest w porządku, zaczyna zauważać problem w zupełnie przypadkowych sytuacjach, jak chociażby przy spoglądaniu przez wizjer.
Jakie objawy powinny nas zaniepokoić i skłonić do pilnej wizyty u okulisty?
Najczęstsze symptomy choroby plamki to obniżenie ostrości widzenia i metamorfopsje, czyli zniekształcenia obrazu. Podczas czytania może nam się na przykład wydawać, że litery się wykrzywiają, wywracają jedna na drugą. Czasem pacjenci patrząc na prostą linię, chociażby framugę, czy narożnik, mają wrażenie, że krzywi się i faluje. Pojawia się też ciemna plama w centrum widzenia.
Przy zwyrodnieniu plamki teoretycznie nie można mówić o całkowitej ślepocie, bo siatkówka obwodowa działa prawidłowo. Natomiast uszkodzone jest centralne widzenie, konieczne do wykonywanie precyzyjnych czynności. Jak to przejawia się na co dzień? Większość osób nie ma problemu z poruszeniem się po domu, czy wyjściem na zakupy, ale już sprawdzenie ceny na opakowaniu, czy odczytanie godziny na zegarku jest bardzo trudne.
W jaki sposób przebiega diagnoza oraz późniejsze leczenie?
Rozpoznanie AMD stawiamy na podstawie badania okulistycznego , pomocne jest też badanie OCT (Optyczna Koherentna Tomografia ) angio-OCT oraz angiografia fluoresceinowa. Warto podkreślić, że leczenie nie ma charakteru przyczynowego, a wszystkie leki jedynie opóźniają postęp choroby. Bardzo ważne jest stosowanie diety bogatej w nienasycone kwasy tłuszczowe i dużą ilość warzyw z zieloną skórką( ze względu na zawartość luteiny i zeaksantyny) za to ograniczającej tłuszcze zwierzęce i żywność wysokoprzetworzoną. Istotne jest także dostarczanie antyoksydantów jak witamina C, E, cynk, selen. Należy znacznie ograniczyć, a najlepiej rzucić palenie. Ponadto wykonujemy iniekcje anty-VEGF – to preparaty, które niszczą nieprawidłowe naczynia rozwijające się w przestrzeni podsiatkówkowej. W Szpitalu Św. Rafała prowadzimy program lekowy AMD preparatami aflibercept (Eylea) i ranibizumab (Lucentis), podawanymi w postaci iniekcji do wnętrza oka. Program jest całkowicie finansowany przez NFZ. Poza programem prowadzimy iniekcje leku bewacizumab ( Avastin), która także jest darmowa dla pacjentów. Wykorzystujemy również iniekcje brolucizumabu( Beovu)- na razie nie jest jeszcze refundowany przez NFZ. Ze względu na charakter choroby zapewniamy pacjentom szybki dostęp do diagnostyki i leczenia wysiękowego AMD.
Czy jest szansa na całkowite odwrócenie tej zmiany, czy tylko na zahamowanie tempa jej rozwoju?
Podawane leki nie uzdrowią pacjenta, bo jest to choroba nieuleczalna, natomiast ją spowalniają. Dlatego w momencie kwalifikacji do programu pacjent ma przyznawane leczenie bezterminowo. To bardzo złożona choroba, dlatego może się tak zdarzyć, że podawanie zastrzyków nie przyniesie oczekiwanych efektów, a choroba nadal będzie szybko postępować. Należy pamiętać, że lek eliminuje tylko jeden z elementów tej choroby , czyli zmniejsza obrzęk siatkówki poprzez częściowe niszczenie neowaskularnej błony podsiatkówkowej , natomiast nie ma wpływu na inne powikłania występujące w wysiękowym AMD.
W jakich jeszcze jednostkach chorobowych warto stosować iniekcje?
Są bardzo istotne także przy retinopatii cukrzycowej, kiedy w obrębie siatkówki następują zmiany związane z tą chorobą. W zasadzie nie ma pacjenta, którego z biegiem lat nie dotykają zmiany cukrzycowe w oku. Dużo zależy od tego, w jakiej mierze przestrzega on zaleceń przy tej chorobie, czy stosuje odpowiednią dietę, ma wyrównaną glikemię – jeśli tak, to do pogorszenie widzenia zachodzi dużo później. Natomiast jeśli nie stosuje się do zasad, źle się odżywia, to cały proces może pójść znacznie szybciej. Pojawi się problem okulistyczny, z którym wprawdzie jesteśmy w stanie sobie do pewnego momentu poradzić, ale gdy raz się zacznie, będzie nawracał w coraz trudniejszej formie. To może prowadzić do odwarstwienia siatkówki, a w efekcie nawet do całkowitej utraty widzenia. W Szpitalu Św. Rafała zapewniamy pacjentom cukrzycowym kompleksowe leczenie preparatami anty-VEGF w zastrzykach i dodatkowo wspieramy proces laseroterapią.
Inne choroby, przy których stosowane są iniekcje to zakrzepy żylne naczyń siatkówki. Często wiążą się one z innymi ogólnymi schorzeniami, na które cierpi pacjent, m.in. z nadciśnieniem, miażdżycą, czy cukrzycą. Zdarza się, że jest tego nieświadomy, dlatego zakrzep w siatkówce powinien potraktować jako sygnał alarmowy, żeby się przebadać i mówiąc potocznie jest to „szczęście w nieszczęściu”. Wprawdzie sieje on ogromne spustoszenie w obrębie oka i powoduje nieodwracalne zmiany, ale zakrzepy lubią nawracać i następnym razem bez właściwej diagnozy i leczenia mogłyby się pojawić w obrębie większego naczynia, powodując znaczne pogorszenie ogólnego stanu zdrowia pacjenta.
Lek. med. Dominika Pagacz, specjalista okulistyki, ordynator Oddziału Chirurgii Jednego Dnia (z pododdziałem Okulistyki i Chirurgii Plastycznej) w Szpitalu Św. Rafała w Krakowie. Specjalizuje się w zakresie schorzeń centralnej siatkówki, zeza i niedowidzenia oraz okuloplastyki.
– Niedowład czy zaburzenia zwieraczy, to dzwonek alarmowy, żeby natychmiast zgłosić się do lekarza. W takiej sytuacji każdy dzień jest istotny, żeby móc wrócić do dawnej sprawności – mówi dr n. med. Bartosz Godlewski, specjalista neurochirurg ze Szpitala Św. Rafała w Krakowie.
Dyskopatia kręgosłupa to coraz powszechniejsze schorzenie. Można powiedzieć, że to nasza przypadłość cywilizacyjna. Na czym konkretnie polega?
Dr n. med. Bartosz Godlewski: – Przepuklina jądra miażdżystego to przemieszczenie się fragmentu dysku poza miejsce, gdzie typowo powinien się znajdować powodujące ucisk na elementy nerwowe i związane z tym dolegliwości. Najczęstsze dyskopatie to lędźwiowa i szyjna – w zależności od rodzaju inaczej się objawiają. Przy pierwszej odczuwamy silny ból w okolicy lędźwiowej, który często promieniuje do kończyny dolnej. W ciężkich przypadkach dodatkowo występują zaburzenia ruchomości kończyn czyli niedowład – pacjent może mieć problem z utrzymaniem ciężaru ciała próbując stanąć na palcach lub piętach. Dyskopatia szyjna najczęściej objawia się tzw. rwą szyjno-ramienną, czyli bólem odcinka szyjnego kręgosłupa, karku z promieniowaniem wzdłuż kończyn górnych, może występować także drętwienie i mrowienie palców oraz trudności z wykonywaniem precyzyjnych ruchów.
Jakie są przyczyny dyskopatii? Czy to nagła przypadłość, czy raczej schorzenie, na które długo pracujemy naszymi codziennymi nawykami?
Siedzący tryb życia, praca biurowa, przebywanie wiele godzin w jednej pozycji, brak odpowiedniej aktywności fizycznej przyczyniają się do występowania dyskopatii. Dyskopatia może być również skutkiem stanów zwyrodnieniowych, jakie powstają w wyniku urazów kręgosłupa. Do urazów tych może dojść podczas uprawiania sportu – wyczynowo lub amatorsko, w różnych dyscyplinach, szczególnie, kiedy podejmuje się intensywną aktywność bez uprzedniego przygotowania fizycznego lub wykonując ćwiczenia znacznie obciążające kręgosłup.
Czy wiek zwiększa ryzyko schorzenia?
Szczyt zachorowalności przypada w 4 i 5 dekadzie życia, ale może wystąpić również w młodszym wieku.
Wraz z wiekiem obserwuje się więcej zmian zwyrodnieniowych w obrębie kręgosłupa, pojawiają się inne choroby kręgosłupa takie jak np. wąski kanał kręgowy, który rozpoznajemy najczęściej po 60 roku życia.
Kiedy osoba, która cierpi z powodu zwyrodnienia kręgosłupa, powinna zwrócić się o pomoc do specjalisty?
Jeżeli są to dolegliwości bólowe, odczuwamy zdrętwienie lub mrowienie kończyny powinniśmy zacząć od leczenia zachowawczego, zastosować leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Jeżeli dolegliwości utrzymują się dłużej niż 2-3 tygodnie powinniśmy zgłosić się do specjalisty. Natomiast jeśli dodatkowo występuje niedowład, problemy z ruchomością albo zaburzenia zwieraczy, nie ma na co czekać. W takiej sytuacji powinna zapalić się lampka alarmowa. Tutaj liczy się każdy dzień, należy udać się na konsultację do specjalisty, wykonać odpowiednie badania. Im szybciej to zrobimy, tym większa jest szansa na powrót do zdrowia. Kiedy to odkładamy, bagatelizujemy objawy, osiągnięcie dawnej sprawności fizycznej może być bardzo trudne, a czasem nawet już niemożliwe. Warto szybko wykonać odpowiednie badania obrazowe, najczęściej rezonans magnetyczny kręgosłupa i następnie poddać się leczeniu.
Jak przebiega proces leczenia? Czy decydując się na zabieg, musimy przygotować się na długą hospitalizację?
Na początku stosujemy leczenie zachowawcze: podajemy leki przeciwbólowe, przeciwzapalne oraz leki rozluźniające mięśnie. Początkowo, przy ostrych dolegliwościach bólowych nie jesteśmy w stanie rozpocząć odpowiedniego leczenia fizjoterapeutycznego, dopiero po ustąpieniu stanu ostrego rozpoczynamy zajęcia z fizjoterapeutą, rehabilitację. W przypadku utrzymywania się dolegliwości powinno wykonać się badanie rezonansu magnetycznego, jest to badanie, które pokazuje nam dokładnie wszystkie struktury kręgosłupa i pozwala stwierdzić, co jest przyczyną dolegliwości.
Najczęstsze metody operacyjnego leczenia dyskopatii to mikrochirurgiczna lub endoskopowa discektomia, obie metody są porównywalne, dają podobne wyniki, są metodami małoinwazyjnymi i pozwalają na bardzo szybkie pozbycie się dolegliwości, powrót do zdrowia, pracy. Średni czas hospitalizacji to 3-4 dni.
Załóżmy, że jestem już po operacji. Jak długo muszę czekać na poprawę? Czy to kwestia dni, tygodni, czy nawet miesięcy?
W przypadku ostrej dyskopatii, przepukliny jądra miażdżystego powodującej ucisk na struktury nerwowe dolegliwości bólowe ustępują niemal natychmiast po wykonanym zabiegu. Jednego dnia pacjent cierpi, a drugiego obserwujemy ewidentną poprawę, pacjent jest uruchomiony, porusza się samodzielnie, może szybko wrócić do normalnego życia, do pracy, uprawiania sportu.
Czy istnieje ryzyko, że po zabiegu schorzenie powróci, a z nim także ból i cierpienie?
Stuprocentowej pewności nie ma, zdarzają się dyskopatie nawrotowe, ale jest to sytuacja, która występuje rzadko. Czasami pacjenci pytają, czy skoro usunęliśmy wadliwy fragment dysku, to wystarczy do końca życia. Nie możemy tego zagwarantować, ale ryzyko, że ten stan się ponowi jest niewielkie.
W internecie można znaleźć wiele porad odnośnie diety, która pomaga uniknąć dyskopatii. Zgodnie z zaleceniami powinna być bogata wapń i białko.
Moim zdaniem powinniśmy przede wszystkim dbać o odpowiednią aktywność fizyczną, unikać długotrwałej pracy siedzącej, przebywania wiele godzin w jednej pozycji. Oczywiście otyłość i związane z tym obciążenie kręgosłupa nie jest korzystne, ale dieta jako metoda zapobiegania dyskopatii wydaje się mieć mniejsze znaczenie.
Lekarze rożnych specjalności po roku home office zwracają uwagę, że dostrzegają już u swoich pacjentów efekt pandemii, np. pogorszenie wzroku, dodatkowe kilogramy. Czy zauważa Pan podobny negatywny wpływ na nasze kręgosłupy?
Długotrwała praca siedząca, przebywanie wiele godzin w tej samej pozycji, brak ruchu maja niekorzystny wpływ na nasz kręgosłup. Nie dostrzegam bezpośredniego przełożenia pod względem ilości pacjentów, zauważam za to u moich pacjentów inną tendencję. Wiele osób po miesiącach zmniejszonej aktywności rozpiera energia, chęć zrobienia czegoś ze sobą, czekają, żeby pójść na basen, siłownię. Jest to oczywiście dobre podejście, ale nakłaniam ich, aby robili to stopniowo, rozsądnie. Jeśli ktoś nagle po długiej przerwie zacznie nagle podnosić ciężary, podejmuje intensywną aktywność bez uprzedniego przygotowania fizycznego, wykonuje ćwiczenia znacznie obciążające kręgosłup może przedobrzyć i uzyskać skutek przeciwny do zamierzonego.
Dr n. med. Bartosz Godlewski, specjalista neurochirurg kierujący Pododdziałem Kręgosłupa w ramach Oddziału Ortopedycznego w Szpitalu Św. Rafała w Krakowie. Ukończył studia na Wydziale Lekarskim Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi, następnie uzyskał specjalizację w dziedzinie neurochirurgii pracując w Klinice Neurochirurgii i Chirurgii Nerwów Obwodowych Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. WAM w Łodzi. W 2007 roku uzyskał stopień naukowy doktora nauk medycznych po obronie pracy dotyczącej chirurgicznego leczenia choroby dyskowej kręgosłupa szyjnego. W latach 2011-2012 odbył staż naukowy na Oddziale Neurochirurgii Szpitala Uniwersyteckiego w Melbourne (Department of Neurosurgery. The Royal Melbourne Hospital. The University of Melbourne). Członek Polskiego Towarzystwa Chirurgii Kręgosłupa.
